Wystawa "Cementownie Opola. Przemysł w strukturze miasta" w MŚO
Jakie znaczenie dla Opola miało powstanie tu na przestrzeni kilkudziesięciu lat dziewięciu cementowni? Jakie wartości ma zachowany jeszcze zasób materialny dawnych cementowni? Czy historia przemysłu cementowego wymaga wyeksponowania i opowiedzenia w przestrzeni miasta, czy w obiekcie muzealnym? Co mieszkańcy (ale też nasi goście) wiedzą na temat historii industrialnej Opola? To pytania pojawiające się w dyskusjach nad historią Opola drugiej połowy XIX i XX wieku, które skłoniły nas do refleksji i poszukiwania odpowiedzi w formie przygotowania wystawy czasowej "Cementownie Opola. Przemysł w strukturze miasta".
Dziedzictwo przemysłowe
Prezentacja dziedzictwa przemysłowego jest trudnym wyzwaniem, jest to zasób materialny najsłabiej rozpoznany i rzadko podlegający ochronie. W Opolu część cementowni została całkowicie zburzona, obiekty niektórych są zaadaptowane na inne cele lub stoją puste – od lat bez wyposażenia i przedmiotów związanych z przetwarzaniem surowców, produkcją cementu, zachowało się stosunkowo niewiele dokumentów, planów i innych pamiątek. Odchodzą także ludzie, którzy pamiętają działalność cementowni opolskich w drugiej połowie XX wieku. Sytuacja ta wpisuje się dokładnie w konkluzje określone przez jednostki zajmujące się ochroną dziedzictwa przemysłowego Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków i Miejsc Historycznych ICOMOS i Międzynarodowy Komitet Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego TICCIH, że: Dziedzictwo przemysłowe jest niezwykle podatne na zniszczenie, często jest zagrożone, tracone z powodu braku świadomości i właściwej oceny jego znaczenia, braku należytej dokumentacji lub ochrony, ale także w następstwie zmieniających się trendów ekonomicznych, negatywnego postrzegania rozwiązań dotyczących ochrony środowiska lub po prostu na skutek znacznych rozmiarów i złożoności obiektów .
Cementownia Odra i Górażdże
Jako muzealnicy nie zmienimy trendów ekonomicznych, mamy świadomość, że dwie działające opolskie cementownie: Odra w Opolu i Górażdże w Choruli dostosowują swoje obiekty i technologie do aktualnych procesów produkcyjnych i wymagań ochrony środowiska, ale wspólnie z nimi oraz z samorządami możemy włączyć się w Europejską Strategię Promocji Dziedzictwa Przemysłowego i zaprezentować wartości przemysłu cementowego, a tym samym przyczynić się do zmiany wiedzy i świadomości Opolan na temat znaczenia cementowni dla rozwoju gospodarczego, urbanistycznego i społecznego Opola i okolic oraz zaakceptowania, że jest to nasz unikalny wyróżnik, który odpowiednio wyeksponowany i wypromowany może przyczynić się do budowania tożsamości mieszkańców oraz wiele wnieść do rozwoju lokalnego i regionalnego.